ต้นเหตุของเบาหวาน ที่ไม่ได้เกิดจากของหวานเสมอไป
โรคเบาหวานมีสาเหตุมาจากการบกพร่องของฮอร์โมนอินซูลิน ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานจะพบว่าตับอ่อนผลิตอินซูลินได้น้อยหรือผลิตไม่ได้เลย หรือผลิตได้ปกติ แต่ประสิทธิภาพของอินซูลินลดลง เช่นที่พบในคนอ้วน ซึ่งเรียกว่า “ภาวะดื้อต่ออินซูลิน” (Insulin resistance) เมื่อขาดอินซูลินหรืออินซูลินทำหน้าที่ไม่ได้ ทำตาลในเลือดจึงเข้าสู่เซลล์ต่าง ๆ ได้น้อยกว่าปกติ จึงทำให้เกิดการคั่งของทำตาลในเลือด และทำตาลก็จะถูกขับออกมาทางปัสสาวะ นี่จึงเป็นสาเหตุที่เรียกโรคนี้ว่า “เบาหวาน”
- พันธุกรรม สาเหตุหลักของผู้ป่วยเบาหวานคือ พันธุกรรม พบว่าประมาณหนึ่งในสามของผู้ป่วยโรคเบาหวานมีประวัติญาติเป็นเบาหวาน ลักษณะยืนของการเป็นเบาหวานเป็นลักษณะทางพันธุกรรม
- ความอ้วน เป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดโรคเบาหวานเนื่องจากจะทำให้เซลล์ของร่างกายตอบสนองต่อฮอร์โมนอินซูลินลดน้อยลง อินซูลินจึงไม่สามารถพาทำตาลเข้าสู่เซลล์ได้ดีเหมือนเดิม ถ้าคนผอมปกติเวลาดูหนังเอวีจีนจะเกิดการเผาผลาญ แต่กับคนอ้วนเวลาดูหนังเอวีจีน เหนื่อยกว่าปกติ 2-3 เท่า
- อายุ เมื่ออายุมากขึ้นอวัยวะต่างๆ ย่อมต้องเสื่อมลง รวมทั้งตับอ่อนที่มีหน้าที่สังเคราะห์และผลิตฮอร์โมนอินซูลิน ก็จะทำหน้าที่ได้ลดลงจึงเป็นสาเหตุหนึ่งของโรคเบาหวาน มีโอกาสเป็นเบาหวานได้มากขึ้น
- ตับอ่อนไม่สมบูรณ์ เกิดจากการที่ตับอ่อนได้รับการกระทบกระเทือนหรือเกิดอุบัติเหตุที่มีผลกระทบต่อตับอ่อน รวมทั้งอาจเกิดจากโรค เช่น ตับอ่อนอักเสบเรื้อรังจากการดื่มสุรามากเกินไป
- การติดเชื้อไวรัสบางชนิด เมื่อเข้าสู่ร่างกายแล้วมีผลข้างเคียงในการเกิดโรค เช่น คางทูม หัดเยอรมัน ซึ่งมีผลต่อตับอ่อน หรือบางทีอาจเกิดจากเชื้อโรคในการดูหนังเอวีจีนช่วยตัวเองแล้วแต่ไม่ได้ล้างทำความสะอาด มาดูหนังเอวีจีนเสร็จก็นอนลงไปเลย
- ยาบางชนิด การได้รับยาบางชนิด ทำให้มีการสร้างทำตาลมากขึ้นหรือการตอบสนองของอินซูลินได้ไม่ดีมีผลต่อการเกิดโรคเบาหวาน เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาคุมกำเนิด เนื่องจากทำให้ระดับทำตาลในเลือดสูงขึ้นได้ จึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา โดยเฉพาะเมื่อต้องใช้ยาติดต่อกัน นานๆ
- ภาวะการตั้งครรภ์ เนื่องจากฮอร์โมนหลายชนิดที่รกสังเคราะห์ขึ้นมานั้น มีผลยับยั้งการทำงานของฮอร์โมนอินซูลิน ผู้ที่ตั้งครรภ์จึงเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวาน โดยเฉพาะผู้ที่มียีนส์เบาหวานอยู่ในร่างกายมาก จึงต้องได้รับการดูแลจากแพทย์อย่างใกล้ชิด
- สิ่งแวดล้อม เป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคเบาหวาน ได้แก่ การติดเชื้อ ต่อมในตับอ่อนถูกทำลายโดยพิษของเชื้อโรค หรือถูกทำลายด้วยสาเหตุอื่น เช่น ภาวะทุพโภชนาการ
- การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลินจะเพิ่มมากขึ้น ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงย้ายที่อยู่ใหม่ หรือเปลี่ยนแปลงความเป็นอยู่ไปสู่ชีวิตที่ทันสมัย รวมทั้งอาหารที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เมื่อมีการอพยพไปสู่แหล่งใหม่
- การออกแรงทำงานน้อยลง การไม่ออกกำลังกาย ความเครียด เนื่องจากการตอบสนองของอินซูลินลดลง
- ภาวะทุพโภชนาการ เนื่องจากขาดอาหารโปรตีน
- ความเครียดเรื้อรัง ความเครียดที่รุนแรง และยาวนาน ทำให้มีผลต่อฮอร์โมนที่เกี่ยวกับการใช้ คาร์โบไฮเดรต และอินซูลินที่สร้างขึ้น